Wat is meditatie?
Vragen gesteld door Jörg Dittmar aan Acharn Tippakorn in het Khao Yai meditatiecentrum naar aanleiding van de film: 'Wat is meditatie'
(vertaling door Ans Deblauwe)

Wat is meditatie (korte uitleg)?
Als je mediteert, breng je je geest tot rust door je aandacht steeds weer op hetzelfde object te vestigen. Wanneer je geest dan rustig is, beoefen je Inzicht Meditatie. Het is de bedoeling om inzicht te verwerven in de ware aard van lichaam en geest.

Wie kan mediteren?
Iedereen kan mediteren naar eigen vermogen. Kinderen van 7 tot 10 jaar starten met 10 minuten; van 10 tot 15 jaar - 20 minuten; ouder dan 15 en gezonde volwassenen - 30 minuten.

Waarom mediteren (korte uitleg)?
Het is de bedoeling een dieper inzicht te verwerven in de ware aard van lichaam en geest. Men verkrijgt meer controle over de geest en kan hierdoor verhinderen dat hij de verkeerde richting uitgaat. Een ongecontroleerde geest is immers oorzaak van lijden. Men verkrijgt inzicht in hoe men vreugde kan ontwikkelen zonder geld uit te geven. Men ontwikkelt metta (liefdevolle vriendelijkheid) en men twijfelt niet meer aan de zin van het leven. Kort samengevat: men ontwikkelt de hoogste kwaliteit van de geest.

Hoe wordt meditatie beoefend?
De Boeddha onderwees 40 verschillende meditatietechnieken, die afhankelijk van het karakter van de mediteerder kunnen gebruikt worden. Kort samengevat: eerst ontwikkelt men Concentratie Meditatie (samatha), daarna Inzicht Meditatie (vipassana). Door het lichaam en de geest te observeren, wordt men zich bewust van de drie karakteristieken van het leven: veranderlijkheid, lijden en niet-zelf (anicca, dukkha, anatta).

Welke invloed heeft meditatie op iemands geest?
Men ervaart meer vreugde omdat het vermogen vergroot om dingen los te laten wanneer er zich moeilijkheden voordoen. Men raakt minder snel emotioneel betrokken en daardoor kan men genieten van dingen zonder dat ze de oorzaak worden van nieuw lijden (door er gehecht aan te raken).

Wat kan je zien als je mediteert?
Normaal zeggen we: zien is enkel zien. Je weet dat er iets gebeurt en laat het direct weer los, je gaat niet dieper in op het geziene. Je leert de dingen zien zoals ze zijn: veranderlijk, lijden en niet-zelf.

Wat kan je horen tijdens de meditatie?
Horen is enkel horen. Je weet dat je iets hoort en laat het los. Je gaat niet dieper in op het geluid.

Wat kan je voelen tijdens de meditatie?
Als de concentratie groot genoeg is, zal je lichaam en geest heel licht aanvoelen. Maar normaal zeggen we altijd: welk gevoel er zich ook voordoet, het is enkel een gevoel. Je weet dat je iets voelt, en laat het los. Je gaat niet dieper in op het gevoel.

Wat is het belangrijkste tijdens meditatie?
Weten wat er zich voordoet in lichaam en geest en het dan loslaten.

Wat is het doel van meditatie?
Vrijheid van lijden (Nibanna) is het uiteindelijke doel. Maar meditatie zal ook meer vrede en vreugde brengen in je leven. Dingen doen zich voor en gaan hun eigen weg zonder dat je ze toelaat om lijden te veroorzaken in je leven. Je zal een plaats hebben om naar toe te gaan, een 'toevlucht' voor de geest.

Wat is specifiek aan zitmeditatie?
Zitmeditatie brengt de geest eerder tot rust.

Wat is specifiek aan wandelmeditatie?
Wandelmeditatie geeft je meer energie omdat je je bewust bent van de beweging. Maar in beide houdingen moet je op dezelfde manier beoefenen: blijf opmerkzaam op wat er gebeurt.

Is mediteren lastig voor lichaam en geest?
Als je handel wil drijven, moet je geld investeren. Anders zal je geen resultaten verkrijgen. Het is hetzelde met meditatie.

Vertel me iets over geduld tijdens meditatie?
Geduld is heel belangrijk. In het begin moet je altijd steeds opnieuw je aandacht terugbrengen naar het meditatie-object (bijvoorbeeld je ademhaling). Maak je geen zorgen over wat je denkt - goed of slecht. Telkens wanneer je beseft dat de geest afdwaalt, laat je de gedachte los en kom je terug naar het meditatie-object.

Vertel me iets over concentratie tijdens meditatie?
Concentratie is het vermogen om je aandacht gefocust te houden op een bepaald object. Het ontwikkelt zich geleidelijk aan.

Vertel me iets over opmerkzaamheid tijdens meditatie?
Opmerkzaamheid is de belangrijkste factor. Als je opmerkzaam bent dan zie je de veranderlijkheid van al wat is.

Vertel me iets over pijn tijdens meditatie?
Pijn komt en gaat. Blijf er bij zolang als je kan. Als je de pijn niet langer kan verdragen, verander dan je houding heel opmerkzaam. Het is belangrijk dat je weet waarom je je houding verandert. Je verandert omwille van het lijden en omdat je weet dat het lijden verdwijnt als je je houding verandert. Als je fysieke moeilijkheden hebt, mag je gerust op een stoel zitten. Soms kan pijn een karmisch resultaat (gevolg) zijn van onheilzame handelingen in het verleden. Maar het is niet noodzakelijk om hierover je hoofd te breken.

Vertel me iets over het heden tijdens meditatie?
Opmerkzaamheid is altijd in het NU-moment. Weten wat er zich voordoet, betekent dat je in het NU bent.

Wil je nog iets toevoegen?
Iedereen is welkom om te komen mediteren. Het is niet noodzakelijk om een Boeddhist te zijn of te worden. Het is echt de moeite waard om het is uit te proberen. Het zal je opmerkzaamheid, vrede en vreugde in je leven vergroten. Als iedereen deze innerlijke vrede in zichzelf zou ontwikkelen, dan zou er ook vrede zijn in de wereld.

We moeten werken aan vrede in onze eigen harten. Het kan niet gevonden worden buiten onszelf!